Καβαφικό

ΜΙΑ ΕΠΙΣΤΟΛΗ

Λονδίνο, 18 Μαρτίου 2014

Αγαπητά Μικροφιλολογικά,

Διάβασα και διαβάζω με αδιάπτωτον θαυμασμόν το κείμενο του κ. Δημήτρη Ε. Περοδασκαλάκη «Ανάγνωση και παρανάγνωση. Η περίπτωση του καβαφικού ποιήματος “Τα δ’ άλλα εν Άδου της κάτω μυθήσομαι’’» (Μιικροφιλολογικά, τχ. 35, σσ. 23-27).

Εν σχέσει με το πρωτάκουστο δι’ εμέ «κρυμμένο καβαφικό», διατηρώ αμείωτον θαυμασμόν τόσο δια το ποίημα αυτό καθ’ εαυτό όσο και δια τα σχόλια του κ. Περοδασκαλάκη· ιδού ακόμη ένα παράδειγμα της έκστασής μου μετά απανωτές αναγνώσεις:

Αν αγνοήσει κανείς τις πρώτες τρεις γραμμές και ίσως την δέκατη, το ποίημα δεν μοιάζει διόλου καβαφικό – πρόκειται για γνήσιον και αυθεντικόν Καρυωτάκη. Ίσως γι’ αυτόν τον λόγο έμεινα εκστατικός πρωτοδιαβάζοντάς το. Επιπλέον, οι 11 από τους 16 στίχους (στην ανεπτυγμένη μορφή του ποιήματος) δυναστεύονται από συναισθηματισμόν οξείας μορφής, περιλαμβανομένου ίσως και του ενδεκάτου στίχου. Πού ο άκρατος «πραγματισμός», πού η γλώσσα και πού η τεχνική του Καβάφη στους 12 από τους 16 συνολικά στίχους;

Πολύ με παραξένεψε η φράση από το κυρίως σχόλιο: «εκτός και αν θεωρήσουμε την ίδια τη σιωπή ως μορφή λόγου» (σ. 24).

Άλλο τόσο με κεραυνοβόλησε η σημείωση υπ’ αρ. 5 με παραπομπή σε κείμενο του κ. Κ. Ε. Αποστολάκη, που περιέχει την έκφραση «Η ρητορική του λόγου και της σιωπής» (σ. 27).

Της μετριοφροσύνης μη ούσης χάρισμά μου, κάθε άλλο, αντιπαραθέτω δικά μου ρήματα από κείμενό μου (Δεκέμβριος 2013):

«Είναι η Σιωπή μεγάλη Τέχνη; Βέβαια και είναι! Όσο και η Ποίησις. Δεν είναι καθόλου εύκολη η Τέχνη της Σιωπής, παρά τας διαδόσεις».

Με όλον τον θαυμασμόν μου στα όσα έγραψαν οι κ.κ. Περοδασκαλάκης και Αποστολάκης περί σιωπής, δεν θα δίσταζα να διαπιστώσω με αυτοπεποίθηση κουκουβάγιας του μύθου ότι το παιδί της ήταν ασυγκρίτως πιο όμορφο από το περδικόπουλο.

Αντώνης Κωνστ. Ηλιάκης