Δυο λόγια

ΔΥΟ ΛΟΓΙΑ ΓΙΑ ΤΟΝ ΣΑΒΒΑ ΠΑΥΛΟΥ

Ύστερα από τον Γιάννη Κατσούρη, τον Θεοδόση Νικολάου και τον Φοίβο Σταυρίδη, έφυγε από κοντά μας και ο Σάββας Παύλου. Και οι τέσσερις έφυγαν νωρίς, ο Σάββας πιο νωρίς από όλους. Και οι τέσσερις άφησαν έντονη τη σφραγίδα τους στα γράμματα και τον πολιτισμό αυτού του τόπου. Και οι τέσσερις έφυγαν χωρίς να κοσμήσουν με το όνομά τους το Αριστείο Γραμμάτων, Τεχνών και Επιστημών της Κυπριακής Δημοκρατίας. Τί αξία μπορεί να έχει πια το περίφημο Αριστείο, όταν δεν απονεμήθηκε στους τέσσερις παραπάνω και όταν χαρίζεται σε άτομα με ασήμαντο έργο; Ειδικά τα μέλη της τελευταίας επιτροπής δεν γνώριζαν το σημαντικό συγγραφικό έργο του Σάββα; Δεν γνώριζαν ότι αυτός αντιμετώπιζε τον τελευταίο χρόνο σοβαρό πρόβλημα υγείας; Ή μήπως τον παραμέρισαν, γιατί δεν ήταν καλός στις συναλλαγές και γιατί τολμούσε να ασκεί σκληρή κριτική;

Ό,τι και να συμβαίνει, ο Σάββας Παύλου παραμένει ολοζώντανος και ατόφιος μέσα από το πλούσιο συγγραφικό του έργο: φιλολογικές μελέτες, δοκίμια, επιφυλλίδες, βιβλιογραφικές εργασίες, διηγήματα και άλλα αφηγήματα και ποιήματα. Το στιβαρό αυτό έργο μαρτυρεί την τεράστια φιλολογική του κατάρτιση, τα πλατιά διαβάσματά του από τη μεγάλη κληρονομιά της λογοτεχνικής παράδοσης, από τον Όμηρο, τους αρχαίους έλληνες τραγικούς και το δημοτικό τραγούδι ώς τον Σολωμό, τον Καβάφη, τον Σεφέρη, τον Σκαρίμπα και τον Γ. Ιωάννου.

Τόσο στο φιλολογικό όσο και στο πεζογραφικό έργο του Σάββα θαυμάζει κανείς και την ανατρεπτική ματιά του, την τόλμη του να αγγίζει πράγματα και καταστάσεις από μια απρόσμενη σκοπιά και να ασκεί δριμεία κριτική ή να προσεγγίζει με τον δικό του τρόπο αγαπημένα του λογοτεχνικά κείμενα. Δεν υπάρχει περιθώριο να παρουσιάσουμε εδώ το φιλολογικό και λογοτεχνικό έργο του. Αρκεί να διαβάσει κανείς ενδεικτικά την πιο πρόσφατη συλλογή διηγημάτων των (Φώναξε τα παιδιά, 2015) και μάλιστα το πρώτο, ομώνυμο διήγημα του βιβλίου, για να εκτιμήσει τη δύναμη της γραφής του, την ουσιαστική και κοφτερή αφηγηματική γλώσσα του αλλά και το πλούσιο ψυχικό υπόστρωμα της δυναμικής προσωπικότητάς του.

Με τον Φοίβο και τον Σάββα συνεργαστήκαμε στην έκδοση του περιοδικού Μικροφιλολογικά (1997 κ.ε.) και στη σύνταξη μιας ογκώδους Βιβλιογραφίας της κυπριακής λογοτεχνίας (2001). Η συνεργασία μας ήταν γόνιμη. Ο Σάββας, με την αγνή ψυχή και τον αυθορμητισμό του, συνήθιζε να λέει: «Δεν χρωστάμε σε κανέναν τίποτα!». Εμείς χρωστάμε στον Σάββα.

Λευτέρης Παπαλεοντίου